De F-35 Lightning II is een 1-motorige 5e generatie stealth lucht-grond straaljager voor de Amerikaanse Luchtmacht, Marine, Korps Mariniers en buitenlandse gebruikers. De primaire ontwerper en leverancier is het Amerikaanse bedrijf Lockheed Martin.

De F-35 Lightning II is een 1-motorige straaljager die de bedoelde vervanger is van hoofdzakelijk:
- de F-16 en A-10 bij de Amerikaanse Luchtmacht
- de F/A-18 Super Hornet bij de Amerikaanse Marine
- de AV-8B Harrier bij het Amerikaanse Korps Mariers

De F-35 is ontworpen op basis van stealth technologie en geavanceerde elektronica in tegenstelling tot de bijvoorbeeld de Russische (Su-30, Su-35) straaljagers die meer zijn ontworpen op beweegbaarheid in de lucht.

Het JSF project is in 1996 in de VS ontstaan wat toen nog werd aangeduid als het JAST: het Joint Advanced Strike Technologies project. Samen met buitenlandse industrieën wordt de F-35 ontwikkeld.

De eerste F-35A Lightning's II (AA-1) zijn inmiddels gemaakt en wordt gebruikt door testvluchten. Momenteel wordt er op een lage productie gebouwd aan meerdere F-35's voor testvluchten. De eerste F-35B had zijn roll-out op 18 december 2007.

Versies
Van de F-35 worden drie versies ontwikkeld. Dit zijn de:
- De F-35A CTOL
- De F-35B STOVL
- De F-25C CV


F-35A
De F-35A is de conventionele versie die net als de F-16 een landingsbaan op een vliegveld nodig heeft. Van de F-35A zijn al enige toestellen gemaakt en waarbij ook al mee is test gevlogen.

F-35B
De F-35B is de Short take-off and vertical landing versie. Dit toestel heeft een interne (extra) verticaal geplaatste lift fan die gekoppeld is een de normale turbine. Voor het vertikaal opstijgen en landen draait de nozzle van de motor naar beneden, de lift fan produceert lift aan de voorzijde van het vliegtuig. Aan het motorsysteem zitten 2 stabiliteitsonderdelen die in de vleugels zich bevinden en zorgen voor de roll stabiliteit.
De F-35B heeft een kleiner bereik van de F-35A. De eerste F-35B had op 18 december 2007 zijn roll out.

STOVL versie demo film

F-35C
De F-35C is de carrier versie voor gebruik vanaf vliegdekschepen. Het toestel beschikt over een verstevigd landingsgestel (2 wielen) en heeft een haak voor landingen op het vliegdek. Tevens heeft de F-35C grotere vleugels om meer Lift te produceren bij take-off van vliegdekschepen.

F-35C	F-35C

Gebruikers
De F-35 staat gepland om te worden aangeschaft door onder andere:

0. Totaal
1. Verenigde Staten
2. Australië
3. België
4. Canada
5. Denemarken
6. Duitsland
7. Finland
8. Groot-Brittannië
9. Israël
10. Italië
11. Japan
12. Nederland
13. Noorwegen
14. Singapore
15. Turkije
16. Zuid-Korea

0. Totaal

1. Verenigde Staten
De Amerikaanse Luchtmacht is de grootste gebruiker van de F-35A (conventionele versie). De F-35 is de opvolger van de F-16. De Amerikaanse Marine schaft primair de F-35C versie aan en een handvol F-35B's. Het Amerikaanse Korps Mariniers krijgt de F-35B versie. De F-35B Lightning II kan ook worden gebruikt vanaf Amerikaanse Amfibische schepen en vanaf voorwaartse bases.

In Juni 2014 werd het 58e fighter squadron op Eglin Air Force Base het eerste complete squadron dat over de F-35A beschikt met 26 vliegtuigen.

F-35	F-35	F-35
F-35	F-35

US Marine Corps F-35B (MCAS Miramar 2018)
F-35B

US Navy F-35C (MCAS Miramar 2018)

4. Canada
In Maart 2022 maakte Canada bekend dat zij 88 F-35A's aanschaffen ter vervanging van de huidige CF-18 vloot.

5. Denemarken
In Juni 2016 maakte Denemarken bekend dat zij 27 F-35A's aanschaffen ter vervanging van de huidige F-16 vloot.

7. Finland
In Februari 2022 maakte Finland bekend dat het 64 F-35A's Block 4 besteld ter vervanging van de F/A-18C/D's.

8. Groot-Brittannië
De Britse Luchtmant en Marine krijgen 138 F-35B's. Sinds 2018 zijn negen (9) toestellen in gebruik in GB. In 2018 hebben de eerste testen plaatsgevonden op het Britse vliegdekschip HMS Queen Elizabeth.

9. Israël
- 17-08-2010;
De Israëlische minister van defensie heeft een plan goedgekeurd om 20 F-35's te kopen voor een bedrag van 2.75 miljard dollar.

Israël overwoog eerder om 25 F-25A's te willen kopen. De Amerikaanse regering is nog mee bezig met bepalen welke onderdelen in de Israëlische versie kunnen komen vanwege veel geheime Amerikaanse technologie.

11. Japan
De Japanse luchtmacht werkt niet mee aan de ontwikkeling van de F-35 maar ziet de F-35 wel als mogelijk vliegtuig om aan te schaffen. Echter de Japanners duiden de F-35 aan als een middel gevechtsvliegtuig en zouden liever de F-22 aanschaffen.

12. Nederland
De F-35A is de vervanger van de F-16 bij de Nederlandse Luchtmacht. De eerste acht (8) F-35A's zijn geproduceerd in de Lockheed Martin fabriek in Fort Worth (Texas). De resterende 36 F-35A's zijn/worden geproduceerd in de Alenia Aermacchi fabriek in Cameri (Italië). De Nederlandse Luchtmacht beschikt (Jan 2020) over acht (8) F-35A's die gebruikt worden vanaf de Amerikaanse vliegbasis Edwards Air Force Base (Californië). Deze worden gebruikt voor opleidingen en de test en evaluatiefase.

2023
Van februari 2023 tot begin april 2023 zijn acht (8) F-35A's van het 322 squadron van vliegbasis Leeuwarden voor een periode van twee (2) maanden ingezet vanaf vliegbasis Malborg in het noorden van Polen ten behoeve van de missie Guardian Lightning II. Dit betrof een Air Policing inzet voor het bewaken van het luchtruim in Oost-Europa. Er werd tevens getraind met Franse Rafales, Amerikaanse F-15's, Duitse Eurofighters en Poolse F-16's en MiG-29's. (Bron: defensie.nl en de vliegende hollander van maart 2023)

2019
Op 31 oktober 2019 is de levering gestart van de F-35's voor de vliegbasis Leeuwarden en Volkel. De eerste 2 (tailnummers F-009 en F-010) zijn inmiddels geleverd aan vliegbasis Leeuwarden.

2016
Van 23 mei tot 14 Juni 2016 brachten de eerste twee Nederlandse F-35's (registratienummers F-001 en F-002) een bezoek aan Nederland met als doel het uitvoeren van belevingsvluchten.

2013-14
In Juli 2013 is de eerste F-35A geleverd aan het Nederlandse Ministerie van Defensie. Het tweede toestel is inmiddels ook geleverd (2014).

Nederlandse F-35

Nederland heeft (nadat kabinet Kok viel en Balkenende aan de macht kwam) ingestemd om mee te doen aan de SDD fase wat inhoudt dat de Nederlandse industrie mee ontwikkelt aan de Lightning II. Hiervoor moest wel mee worden gefinancierd en 800 miljoen euro worden betaalt. Als later de orders binnenkomen bij de Nederlandse industrie moet ieder bedrijf een bepaald percentage afdragen aan de overheid om de 800 miljoen terug te betalen.

13. Noorwegen
De Noorse luchtmacht beschikt over de eerste F-35's van de in totaal 52 stuks ter vervanging van de huidige F-16 vloot.

14. Singapore
Singapore werkt net als Japan niet mee aan het project maar maakte bekend (Juli 2008) interesse te hebben in 100 F-35A's.
Op 9 januari 2020 gaf de Amerikaanse overheid toestemming voor de levering van 12 F-35B's (+ 13 F135 motoren) met een optie op 8 meer
F-35's.

15. Turkije
Turkije is in 2019 door de Amerikaanse overheid uit het partnerschap voor de JSF gezet en zal geen F-35's krijgen.
Turkije als partner land in de ontwikkeling van de F-35 heeft op 27 Maart 2008 ingestemd met de koop van 100 F-35A Lightning II straaljagers.

Sensors

De sensors bepalen voor het belangrijkste deel het succes van de Lightning II. Deze worden ontworpen en geleverd door Northrop Grumman. De belangrijkste onderdelen zijn:
- De AESE (Active Electronically Scanned Array Radar) radar.
- Het DAS ( Distributed Aperture System) systeem.
- Het EOTS (Electro-Optical Targeting System) systeem.
- Het EW (Electronic Warfare) systeem
- Het CNI (Communicatie, navigatie en identificatiefuncties)

Met de AESE radar wordt de benodigde informatie gewonnen. De radar is opgebouwd uit kleinere radars die worden aangestuurd door de computer. De radar kan snel switchen tussen het detecteren van doelen in de lucht of op de grond. De radar kan in een stand worden gezet dat deze geen straling uitzend zodat hij wel radarsignalen van andere vliegtuigen kan detecteren. De radar kan ook worden gebruikt om foto's mee te maken.

Het DAS systeem was in eerste instantie ontworpen om de vlieger rondom te waarschuwen voor aankomende raketten. Maar leverde een andere toepassing mee bij het integreren van beelden in de helmet-mounted display. De vlieger kan kijken via de sensors naar de plek waarnaar hij zijn hoofd beweegt. Hiermee kan hij dus, als hij naar beneden kijkt - dus naar zijn schoot - zien wat er onder het vliegtuig gebeurt. Hij kijkt dus als het ware door het vliegtuig heen. De precisie is van zo'n goede kwaliteit dat bij nacht een daglicht-precisie geld. Hiermee is het night vision goggle overbodig bij de Lightning II.

Datacom-netwerk

De Lightning II beschikt over een modern datacom-netwerk. Hiermee kan de vlieger informatie die hij heeft verzamelt op een soort van internet zetten. Op dit netwerk zijn alle aanwezige deelnemers aangesloten. Zoals andere Lightning II's, AWACS, JSTARS, andere straaljagers, grond strijdkrachten, zeestrijdkrachten, commando centrales. Alle informatie wordt met elkaar gedeeld dus wanneer bijvoorbeeld een AWACS een vijandige straaljager detecteert hij dit door middel van dit netwerk aan alle "deelnemers" kan mededelen. Wanneer deze straaljager vervolgens door een "deelnemer" wordt uitgeschakeld moet dit in het netwerk met hoge snelheid aan alle deelnemers tegelijk worden weergegeven.
De Verenigde Staten beschikken bij veel wapensystemen al over deze high-tech mogelijkheden. Dit oefenen de Amerikanen in simulators. In feite hetzelfde principe als een multi-player game waarbij 100 gamers d.m.v. en LAN aan elkaar zijn gekoppeld.

Cockpit

Alle informatie van de sensoren wordt op 8'' x 20'' inch Multi-Function Display gepresenteerd. Het scherm kan worden opgesplitst in 12 kleinere schermen.