World Wide Military
Uw 1e bron van informatie over meer dan 900 Internationale Wapensystemen
Professionals in Internationale Militaire Vliegtuigen en Helikopters
Militaire Vliegtuigen Militaire Helikopters Landmacht Materieel Marine Schepen Bewapening & Raketten Landen
Home

Vliegtuigsystemen
Wapensystemen
Luchtvaarttechnologie

Defensie Industrie
Defensie Informatie
Over WWM
--> -->
F-117 Nighthawk (Lockheed)

De F-117 Nighthawk is een 2-motorig aanvalsvliegtuig ontworpen door de Amerikaanse fabrikant Lockheed. De F-117 was het eerste vliegtuig ter wereld dat was gebouwd met volledige stealth eigenschappen. De F-117 die in dienst was bij de Amerikaanse Luchtmacht werd gebruikt om bij nacht in zwaar beveiligd vijandelijke luchtruim de zogenaamde "high value targets" uit te schakelen met behulp van laser geleide precisie munitie. De F-117 is uit operationele dienst.
De genoemde "high value targets" zijn doelen zoals commando en control centra en andere belangrijke doelen die in de eerste dagen van een conflict vaak worden uitgeschakeld. In feite is de F-117 geen straaljager maar een aanvalsvliegtuig omdat de F-117 in tegenstelling tot andere moderne straaljagers:

- niet supersonisch kan vliegen
- geen zelfbescherming heeft (zoals een boordkanon of lucht-lucht raketten)
- geen actieve radar heeft ingebouwd

Het 1e toestel is afgeleverd in 1982 en de laatste in 1990 met een totaal aantal van 55 stuks voor de USAF. Het vliegtuig is in 1990 Op Nellis AFB voor het eerst publiekelijk getoond. Alle nighthawks zijn inmiddels uit operationele dienst en zijn vervangen door de F-22 Raptor. De uit dienst gestelde vliegtuigen werden gestationeerd op het Tonopah (AREA 51) waar men het beste zorg kan dragen voor de geheime stealth technieken.

Ondanks de uit dienst name van de F-117 vloot, zijn in 2010 en 2011 herhaaldelijk F-117's waargenomen boven de Verenigde Staten.

Missies
De eerste missie was in 1989 in Panama. Daarna is hij ingezet tijdens Desert Storm en heeft gedurende de hele oorlog meer dan 2000 ton bommen afgeworpen. Hij domineerde de lucht boven Baghdad dat was beveiligd met 3000 luchtafweer systemen en 60 anti-vliegtuig raketten. De vijand kon de F-117 niet waarnemen alleen de bominslagen waren waarneembaar. Geen F-117 is neergehaald. Enkele jaren later zijn er 24 Nighthawks ingezet in Joegoslavië ter ondersteuning van de NAVO strijdkrachten.

Algemeen
Samen met de inval in Irak heeft Washington zonder verklaring F-117's naar Zuid-Korea gestuurd.
Op 18 oktober 2002 werd door de Oostenrijkse luchtverkeersleiding een Amerikaanse DC-10 gespot die van zijn toegestane route afweek. Na direct inzetten van 2 Oostenrijke straaljagers bleek het geen DC-10 te zijn maar een Amerikaanse KC-10A Extender met aan elke vleugel een F-117.

 

Techniek
Het F-117 Nighthawk stealth vliegtuig was gemaakt op basis van stealth technologie. Dit wil niet zeggen dat het vliegtuig onzichtbaar is maar een lage waarneembaarheid voor de vijand vertoont. Stealth technologie bestaat uit meerdere technieken die men kan toepassen om een vliegtuig, schip of ander militair voertuig een lage waarneembaarheid te geven. Bij de F-117 zijn is dit onder andere de vorm (1), geluidsreductie (2), kleur (3), infrarood-emissie (4), elektronica (5) en de toepassing van RAM (5).

1. Vorm
Door de vorm van een vliegtuig aan te passen kan men de waarneembaarheid door vijandelijke radar verminderen door schuine hoeken toe te passen die de vijandelijke radarstraling gedeeltelijk weg kaatsen. Men kan dit goed terug zien in de vormgeving van de F-117 waar geen rechte hoeken zijn.
De vormgeving van de F-117 lijkt totaal niet op die van een normaal vliegtuig. Een ander kenmerk is dat de F-117 zijn totale wapenlast intern meeneemt. Hierdoor zijn er bommenluiken nodig waaruit men de bommen dropt. Ook deze luiken vertonen schuine hoeken.
Een vervelend probleem is dat de centrifugale werking van de motorbladen goed worden opgemerkt door radarstraling. Bij de F-117 heeft men een zogenaamde laag voor de motorinlaten aangebracht met gaten erin. Deze gaten zijn groot genoeg om lucht erdoor te laten maar zijn te klein voor de vijandelijke radarstraling.

2. Geluidsreductie
Door de geluidsproductie te verminderen is een vliegtuig lastiger waar te nemen door een (vijandelijke) waarnemer op de grond. Men kan dit toepassen door bijvoorbeeld niet supersonisch te vliegen (en zo geen schokgolven te veroorzaken op de grond) of op grote hoogte te vliegen.

3. Kleur
De kleur van een vliegtuig of ook wel de kleurentoon is ene belangrijke techniek van hoe men een vliegtuig moeilijk te detecteren kan maken voor een vijand in de lucht of op de grond. Algemeen bekend zijn de verschillende camouflage kleren van (landmacht) militairen die zijn afgestemd op de omgeving (normaal, tropen, poolgebieden, woestijn). Bij een vliegtuig wordt dit ook toegepast (zie bijv. het verschil in kleuren tussen een Europese straaljager en een straaljager uit het Midden-Oosten zoals de Israëlische F-16/F-15).
Alle F-117's waren in het begin geheel zwart geverfd. Dit was omdat men het vliegtuig alleen gebruikte bij nacht waardoor het vliegtuig aftekende tegen de nacht. Tegenwoordig zijn enkele Nighthawks in de kleurentoon van de F-22 gespoten om ook bij daglicht te kunnen worden gebruikt.

4. IR-emissie

Om de waarneming van IR-emissie van de F-117 te verminderen zijn de uitlaten van de motoren vierkantig gemaakt en diep verborgen in de motor.

5. Elektronica
De F-117 heeft zoals straaljagers dat wel hebben, geen actieve radar. Verder beschikt hij over vervalste navigatie en aanvalsystemen die het effect van de missie vergroten. Ook heeft de F-117 een speciaal ontworpen automatisch missie planningssysteem voor missies in zwaar verdedigd vijandelijk gebied.

6. RAM
Radar Absorberende Materialen (RAM) is een belangrijke techniek die de vijandelijke elektromagnetische radarstraling gedeeltelijk absorbeert. Enkele eigenschappen van RAM berusten op de permeabiliteit en de diëlektrische constante van het materiaal. RAM wordt toegepast als een soort van "huid" waarmee men het vliegtuig bedekt. Bij de F-117 is het gehele vliegtuig bedekt met RAM omdat men in een zo hoge mate ervan kon veilig stellen dat het goed zou functioneren. Bij de opvolger - de F-22 Raptor - is RAM alleen nog maar toegepast op bepaalde plaatsen. De exacte samenstelling van RAM is geheim.

Wapens
De F-117 kan worden uitgerust met: MK 84 2000 ponders, GBU-10, GBU-12, GBU-27, 2 BLU-109, 2 WCMD, 2 Mark 61. Deze wapens worden intern meegenomen wat de stealth eigenschappen bevordert.

Specificaties

Algemeen  
Aanduiding F-117 Nighthawk
Prototype  
Projectnaam  
Ontwerp organisatie Lockheed (VS)
Belangrijkste secundaire ontwerp organisaties GE
Productie organisatie Lockheed (VS)
Primaire taak Precisie lucht-grond aanvallen
Type vliegtuig 1e generatie stealth aanvalsvliegtuig
Bijzonderheden Stealth
Lengte 19.4 meter
Hoogte 3.9 meter
Spanwijdte 13.2 meter
Vleugeloppervlakte 73 m2
Vleugelslankheid  
Pijlstelling  
V-stelling  
Prestaties  
Motoren 2x General Electric F404 zonder naverbrander
Vermogen 10,600 lb per motor
Gewicht (leeg) 23,625 kg
Gewicht (start, maximaal)  
Gewicht (landing, maximaal)  
Vereiste baanlengte (start)  
Vereiste baanlengte (landing)  
Kruissnelheid  
Maximum snelheid Hoog-subsonisch
Plafond 13000 meter
Maximum vliegafstand  
Inhoud brandstof tank (Max. trip fuel)  
Bijtankcapaciteit (ATAR) Ja
Passagiers geen
Vracht capaciteit geen
Equipment  
Bewapening Combinatie mogelijk van:

- MK 84 2000 pond
- GBU-10
- GBU-12
- GBU-27
- GBU-31 JDAM
- BLU-109
- WCMD
- Mark 61
- B61 nucleaire bom
Maximum wapengewicht  
Maximum G bestendigheid  
Radar geen
Sensoren  
Avionica FLIR, DLIR
Type flight controls  
Landingsgestel  
Gebruik  
Uitvoeringen F-117A
Geproduceerd 59 geleverd + 5 testvliegtuigen voor de fabrikant
Bemanning 1
Kosten 45 miljoen dollar
Levensduur -
Eerste vlucht Juni 1981
Eerste levering  
Operationeel sinds 1982
Vervanger van de geen
Vervangen door F-22 (2010)
Vergelijkbaar vliegtuig B-2
Gebruikers (voorheen en tegenwoordig) Allleen Verenigde Staten
Voornaamste gebruikers Allleen Amerikaanse Luchtmacht
Operationele inzet  
Amfibisch gebruik Nee
Status Uit operationele dienst, in opslag

Foto's
 

 
 
Cijfers       Disclaimer Contact
Copyright © Worldwide-Military.com        

Laatst geüpdate: 2 April 2017